Tên di sản : Đền Quần Thanh
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 158/QĐ – UBND
Giới thiệu
Đền Quần Thanh được xây dựng trên một khu đất rộng ở trung tâm làng. Đền dựng theo hướng Tây. Từ Quần Thanh đi về hướng Tây theo con đường lên huyện là dãy Ngàn Nưa với những dãy đồi bát úp.
Trước đây Đền Quần Thanh bao gồm trong một quần thể kiến trúc có tiền đường và hậu cung. Nhà tiền đường gồm 5 gian, có sân rộng, tường hoa bao bọc. Vật liệu chủ yếu để dựng tiền đường là bằng gỗ lim. Rất tiếc, khu vực này đã bi xuống cấp nặng nề. Nhà chính tẩm là 1 gian được xây dựng lồi về phía sau ở gian giữa để bàn thờ và đồ thờ với diện tích 20m2. Bố cục toàn bộ khu di tích theo kiểu chữ Đinh (J). Phía trước là sân nhỏ; tiếp đến là vườn. Đền được trồng các loại cây lưu niệm và cây cảnh.
Nhìn chung, quy mô cáu trúc về đất đai di tích và kiến trúc đền thờ trước đây lớn. Song do quá trình biến thiên của lịch sử, hiện tại di tích bị xuống cấp nhiều.
Tuy nhiên, do là nơi thờ Thần Thành hoàng làng vì vậy mà các hiện vật trong đền thờ, nhất là các đạo sắc phong được nhân dân bảo quản tốt. Có giá trị rất lớn trong việc tìm hiểu các chặng đường phát triển của đời sống vật chất và tinh thần của làng Quần Thanh trong lịch sử.
Về nghệ thuật kiến trúc:
Những di vật còn lại trong di tích như bia đá, hương án đá, cột đá, đá lát hiên, đá tảng chứng tỏ trước kia đền Quần Thanh có quy mô lớn và nghệ thuật kiến trúc phong phú. Bức chạm rồng chầu mặt nguyệt trên cổng đền (bằng đá) cho biết một phần nhừng gì về nghệ thuật trang trí của di tích.
Như vậy với quy mô, cấu trúc và nghệ thuật kiến trúc cho thấy Đền Quần Thanh là một ngôi đền bề thế, có niên đại xây dựng ít nhất vào cuối thời Lê. Còn hiền trạng của nó chứng tỏ di tích đã được tu sửa nhiều lần.
Các hiện vật trong di tích:
Ngai thờ và bài vị
Biển thờ “Thượng Đẳng tối linh”
Gươm và kiếm thờ
Hạc thờ
Bia đền thờ
12 đạo sắc phong
Ngoài ra, di tích còn có bát hương đá, bát hương gốm cổ…